Regulateur
Regulateur met verstelinrichting
De regulateur is voorzien van een verstelinrichting waarmee de vulling van de stoomcilinder tijdens bedrijf met de hand geregeld kan worden. Met het vergroten van de vulling nemen het vermogen van de machine en het aantal omwentelingen toe. Het aantal omwentelingen van de pomp neemt ook toe waar- door de opbrengst en het krachtverbruik stijgen. Als het krachtverbruik van de pomp gelijk is geworden aan het effectief vermogen (vermogen aan de as) dat de stoommachine op dat moment levert is het aantal omwentelingen weer constant, er is evenwicht bij een hoger aantal omwentelingen. Wanneer bij het maximum aantal omwentelingen het evenwicht nog niet hersteld is grijpt de regulateur in en regelt de vulling terug tot er evenwicht is. Bij het verkleinen van de vulling vindt het omgekeerde plaats. Het regelen van de vulling is zuiniger omdat hierbij geen smoren van de stoom optreedt.
(Wanneer stoom door een vernauwing stroomt, bijvoorbeeld een geknepen afsluiter, zullen de druk en temperatuur van de stoom na de vernauwing lager zijn. Smoren geeft verlies aan druk en temperatuur. )
Uit het voorgaande blijkt dat de regulateur alleen nodig is als aantal omwentelingen te hoog wordt.
Verstelinrichting
Met de verstelinrichting kan het verstelbaar excentriek (14) met de hand versteld worden.
| 1 Frame | 2 Stoel | 3 Scharnierblok | 4 Handwiel | 5 Draadstang |
| 6 Draadblok | 7 Hefboom | 8 Ring | 9 Pen | 10 Vetpot |
| 11 Schuifbus | 12 Krukas | 13 Regulateur | 14 Excentriek |
De stoel (2) is met bouten aan het frame (1) van de machine bevestigd. In de stoel scharniert het scharnierblok (3) waarin de draadstang (5) kan draaien. De draadstang is voor een deel voorzien van vierkante draad. Op dit gedeelte is het draadblok (6) van de hefboom (7) geschroefd. De hefboom scharniert om de pen (9).
Als de machine in bedrijf is draait de schuifbus (11) met de krukas mee in de ring (8) van de hefboom. Op de hefbomen zijn vetpotten aangebracht voor het smeren van de loopvlakken van de schuifbus en de ring.
Verstellen van het verstelbaar excentriek met de hand.
Draait men aan het handwiel van de verstelinrichting dan verandert het draadblok op de draadstang van positie. Daar- mee verandert de stand van de hefboom en wordt de schuif- bus in axiale richting over de krukas verschoven. Wanneer men nu het handwiel zodanig verdraait dat het draadblok van minimum vulling naar maximum vulling verplaatst wordt dan verschuift de schuifbus naar links (figuur 2-56). De nokken op de schuifbus schuiven dan verder in de sleuven (17) van de regulateurschijfnaaf. Omdat de schuifbus door de spieën (9) op de as alleen in lengterichting over de as kan schuiven wordt de regulateurschijf, door de schroef- vorm van de sleuven in de regulateurschijfnaaf, gedwongen rechtsom te draaien. De gewichten worden door de veren meegenomen en draaien met de regulateurschijf mee. De koppelstangen, die de gewichten met het verstelbaar excentriek verbinden, verstellen daarbij het verstelbaar excen- triek. Het middelpunt wordt dan over de verstelweg verplaatst van E2 naar E1 (figuur 2-55). Bij de verstelinrichting op maximum vulling zal, afhankelijk van het krachtverbruik van de bemalingspomp, het aantal omwentelingen lig- gen tussen de 200-½δ en 200+½δ (δ is de onregelmatig- heidsgraad, zie bladzijde 44). Wanneer het draadblok ver- plaatst wordt van maximum naar minimum zal de schuifbus naar rechts schuiven. De regulateurschijf en het verstelbaar excentriek draaien linksom. Het middelpunt wordt dan over de verstelweg verplaatst van E1 naar E2. Bij de verstelinrichting op minimum vulling zal er absolute 0-vulling (00- vulling) zijn. De inlaatkleppen blijven dan gesloten. De slag van de schuifbus is maximaal 110 mm. De verdraaiïng van de regulateurschijf is maximaal 42o.